Λαμβάνω σύνταξη από την Αμερική πρέπει να το δηλώσω στην Ελλάδα;
Μετά από πολλές ερωτήσεις που έχουμε δεχθεί, θεωρήσαμε καλό να συγγράψουμε το συγκεκριμένο άρθρο, σχετικά με την φορολόγηση σύνταξης από την Αμερική που αποκτά φορολογικός κάτοικος Ελλάδας.
Φορολογικός κάτοικος Ελλάδας με Σύνταξη από την Αμερική
Σύμφωνα με την σχετικά πρόσφατη εγκύκλιο της ΑΑΔΕ, Ε.2064/2023 – 27/10/2023, δόθηκαν οδηγίες σχετικά με την φορολογική κατοικία φυσικών προσώπων. Αποσαφηνίζεται η έννοια και τα κριτήρια για την φορολογική κατοικία, παρέχονται οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 1 και 2 του άρθρου 4 του ΚΦΕ, σχετικά με την φορολογική κατοικία φυσικών προσώπων στην Ελλάδα. Επιπλέον, αποσαφηνίζεται η έννοια και τα κριτήρια της φορολογικής κατοικίας, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τις κατευθυντήριες οδηγίες του Ο.Ο.Σ.Α., συμπεριλαμβανομένων των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και των ερμηνευτικών Σχολίων του άρθρου 4 του Προτύπου της Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας επί του εισοδήματος και του κεφαλαίου του ΟΟΣΑ.
Πως φορολογείται η σύνταξη που λαμβάνω από την Αμερική;
Συγκεκριμένα θα παρουσιάσουμε το παράδειγμά μας για έναν Έλληνα φορολογικό κάτοικος Ελλάδας ο οποίος όμως έχει την Ελληνική αλλά και την Αμερικανική υπηκοότητα. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Ν. 4172/2013, φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, φορολογείται στην Ελλάδα για το σύνολο των εισοδημάτων του, ήτοι για το παγκόσμιο εισόδημά του. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κάθε χρόνο, στην φορολογική του δήλωση θα πρέπει να αναγράφονται τόσο το εισόδημα πηγής Ελλάδας, όσο και τα λοιπά εισοδήματα από άλλες χώρες.
Γιατί να δηλώσω στην Ελλάδα τη σύνταξη; το εισόδημά μου το λαμβάνω στις ΗΠΑ έχει φορολογηθεί εκεί…
Σχετικά με την σύνταξη από τις ΗΠΑ, χρειάστηκε να ανατρέξουμε σε μελέτη του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013), στη ΣΑΔΦ Ελλάδας – ΗΠΑ (ως ειδικότερη νομοθεσία) αλλά και σε πρόσφατες αποφάσεις και Δ.Ε.Δ. της φορολογικής αρχής. Για να απαντήσουμε στον τρόπο υπολογισμού και φορολόγησης του εισοδήματος πηγής εξωτερικού είναι χρήσιμο να ανατρέξουμε στην συγκεκριμένη σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας όπου έχει υπογράψει η Ελλάδα με το άλλο κράτος (ΗΠΑ).
Η Σ.Α.Δ.Φ. Ελλάδας – ΗΠΑ, έχει δημοσιευθεί με το « Nομοθετικό Διάταγμα Υπ’ αριθμ.. 2548/1953(1) – (Φ.E.K. 231/27.8.1953/ τ.A’)». Σχετική είναι και η πρόσφατη ΔΕΔ με αρ. 1299 στις 27/12/2023, όπως και τα άρθα 3 «Υποκείμενα του Φόρου» Ν. 4172/2013, Άρθρο 9 «Πίστωση φόρου αλλοδαπής» Ν. 4172/2013, και το Ν.Δ. 2548/1953 “Περί κυρώσεως φορολογικής συμβάσεως μεταξύ Ελλάδος και Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής περί αποφυγής της διπλής φορολογίας και αποτροπής της φορολογικής διαφυγής εν σχέσει προς τους φόρους επί του εισοδήματος μετά του συμπληρωματικού αυτής πρωτοκόλλου” (Φ.Ε.Κ. 231/27.8.1953/ τ. Α’).
Συγκεκριμένα, φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, με διπλή υπηκοότητα (Ελλάδας και ΗΠΑ), φορολογείται στην Ελλάδα για το παγκόσμιο εισόδημά του. Έχει δικαίωμα πίστωσης φόρου που έχει παρακρατηθεί στην αλλοδαπή, χωρίς όμως το ποσό αυτό να μπορεί να υπερβεί τον ελληνικό φόρο, (πρακτικά, αν ο φόρος αλλοδαπής είναι τόσο μεγάλος – έχουμε δικαίωμα να συμψηφίσουμε φόρο αλλά χωρίς να αιτούμαστε εξ αυτού του λόγου επιστροφή φόρου από το κράτος της Ελλάδας).
Πίστωση Φόρου αλλοδαπής.
Για να γίνει η παραπάνω πίστωση φόρου αλλοδαπής θα πρέπει να ακολουθηθεί συγκεκριμένη διαδικασία. Για τις χώρες με τις οποίες υπάρχει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος (Σ.Α.Δ.Φ.), να υπάρχει βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής, από την οποία να προκύπτει ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή. Λόγω του ότι έχουμε να κάνουμε με τις Η.Π.Α. όταν αναγράφει ο νομοθέτης πίστωση φόρου εννοεί μόνο τον ομοσπονδιακό φόρο και όχι τον πολιτειακό. Η βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής θα πρέπει να φέρει την επισημείωση της Χάγης [ν. 1497/1984 (ΦΕΚ Α188/27-11-1984)], εφόσον το αλλοδαπό κράτος εμπίπτει στην κατάσταση των κρατών που έχουν προσχωρήσει στη Σύμβαση της Χάγης, όπως έχει συμπληρωθεί και ισχύει.
Τι γίνεται όταν δηλώνω σε ευρώ αλλά έχω εισπράξει τη σύνταξη σε δολάρια;
Αναλυτικά, Στην περίπτωση που ο φόρος αλλοδαπής έχει καταβληθεί σε άλλο νόμισμα πέραν του ευρώ (π.χ. σε δολάρια Η.Π.Α.), για τις ανάγκες της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία ευρώ και ξένου νομίσματος, όπως αυτή προκύπτει κατά την ημερομηνία καταβολής του φόρου στην αλλοδαπή που αναγράφεται στη σχετική βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής ή Ορκωτού Ελεγκτή. Σε περίπτωση όμως, πληρωμών που καταβάλλονται περιοδικά, η μετατροπή θα πρέπει να γίνει με βάση τη μέση ετήσια ισοτιμία, όπως αυτή καθορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του ως άνω νόμου ορίζεται ότι η μείωση του φόρου εισοδήματος, κατά το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα. Επομένως, εάν ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή είναι υψηλότερος από το φόρο που αναλογεί για το εν λόγω εισόδημα στην Ελλάδα, δεν διενεργείται επιστροφή του επιπλέον φόρου αλλοδαπής στον φορολογούμενο.».
Ποιος είναι ο χειρισμός σε αυτές τις περιπτώσεις;
Μετά τα παραπάνω και κατά την επαγγελματική μας άποψη, συμπεραίνουμε πως εάν έως σήμερα δεν έχει γίνει ο παραπάνω φορολογικός χειρισμός από τον φορολογούμενο, θα χρειαστεί να γίνουν τροποποιητικές φορολογικές δηλώσεις. Τα τελευταία χρόνια η ΑΑΔΕ έχει κάνει μεγάλες προσπάθειες στην ανταλλαγή πληροφοριών με πολλά κράτη εντός και εκτός Ευρώπης και οι διασταυρώσεις εισοδημάτων είναι συνεχείς. Δεν είναι λίγες οι φορές που φορολογούμενοι έχουν λάβει μήνυμα από την εφορία, με συγκεκριμένο και αυστηρό χρονοδιάγραμμα μέσα στο οποίο οφείλουν να κάνουν τροποποιητικές δηλώσεις για προηγούμενα φορολογικά έτη. Στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτό συνεπάγεται και με επιπλέον φόρο μετά τη νέα εκκαθάριση. Συνήθως, το ζητούμενο είναι να δηλώσουν “ξεχασμένα” εισοδήματα του εξωτερικού, όπως τόκους από τραπεζικά ιδρύματα αλλοδαπής, εισόδημα από μερίσματα εξωτερικού, ή συντάξεις εξωτερικού. Η ανταλλαγή πληροφορίων γίνεται στο πλαίσιο αυτόματης ανταλλαγής με την αλλοδαπή (ν.4170/2013 και ν.4428/2016).
Ο φορολογούμενος οφείλει να συμπληρώσει συγκεκριμένους κωδικούς της φορολογικής του δήλωσης, συμπεριλαμβανομένου για παράδειγμα του εισοδήματος του από σύνταξη από τις ΗΠΑ. Επίσης, στην συγκεκριμένη περίπτωση που εξετάζουμε θα πρέπει να συμπληρωθούν και οι αντίστοιχοι κωδικοί της φορολογικής δήλωσης προκειμένου να συμψηφιστεί (έως το επιτρεπτό όριο – εάν υπάρχει) ο φόρος που έχει παρακρατηθεί από το ομοσπονδιακό κράτος των ΗΠΑ.
Η ΑΑΔΕ ενημερώνει επίσης τον φορολογούμενο πως, εφόσον ο ίδιος θεωρεί ότι δεν υφίσταται εκκρεμότητα – παράλειψη της δήλωσης των εν λόγω εισοδημάτων που εισέπραξε τα προηγούμενα έτη ή ότι υπάρχουν λόγοι περιορισμού της φορολογικής υποχρέωσης στην Ελλάδα (ενδεικτικά αναγράφουμε μερικές περιπτώσεις, ύπαρξη συνδικαιούχων, παρακράτηση φόρου στην αλλοδαπή κτλ) και σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σχετική Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας, θα πρέπει ο φορολογούμενος να αποστείλει στην αρμόδια ΔΟΥ με ηλεκτρονικό αίτημα κάθε σχετικό αποδεικτικό στοιχείο.
Τα παραπάνω, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται ως de facto πληροφόρηση για φορολογικό χειρισμό γενικά για συντάξεις εξωτερικού ή για λοιπά εισοδήματα αλλοδαπής. Το παρόν περιέχει ενημερωτικές πληροφορίες γενικού χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να λαμβάνεται ως μια ενδελεχής έρευνα η οποία να λειτουργήσει ως μοχλός λήψης αποφάσεων. Το λογιστικό γραφείο Lerounis δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη για οποιαδήποτε ζημιά υποστεί οποιοσδήποτε από τη χρήση αυτού του υλικού. Για συγκεκριμένα θέματα, εξατομικευμένες επιλογές και λύσεις θα πρέπει να υπάρχει πάντα η συμβουλή ενός επαγγελματία σε θέματα φορολογίας, συμβούλου ιδιωτών και επιχειρήσεων. © 2024 | lerounis.gr
16/04/2024
—
Νίκος Λερούνης, τ. Ορκωτός Ελεγκτής – Λογιστής Α’ Τάξης
MSc Εφαρμοσμένη Ελεγκτική και Λογιστική, ΕΚΠΑ
Μέλος: Ο.Ε.Ε. – Σ.Ο.Ε.Λ..